Tο πελματογράφημα είναι μια εξέταση που αναλύει την κατανομή των πιέσεων κατά τη στάση και τη βάδιση, αποτυπώνοντας ψηφιακά τη μορφολογία του πέλματός μας. Δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τις παθήσεις των κάτω άκρων. Πρόκειται για μια συσκευή με χιλιάδες αισθητήρες, οι οποίοι καταγράφουν τις πιέσεις που ασκούνται σε κάθε σημείο του πέλματος, όταν αυτό βρίσκεται σε επαφή με την επιφάνειά της. Mε τη συσκευή είναι συνδεδεμένος ένας ηλεκτρονικός υπολογιστής, ο οποίος συλλέγει, επεξεργάζεται και αναλύει τις συγκεκριμένες πληροφορίες.
Στατική Πελματογραφία: Όταν είστε σε όρθια, ήρεμη στάση πάνω στη συσκευή, καταγράφεται και γίνεται επεξεργασία των πιέσεων που δέχεται το πέλμα με μοναδική φόρτιση το βάρος του σώματος.
Είναι μια εύκολη και ανώδυνη διαδικασία. Πρέπει να βγάλετε τα παπούτσια και τις κάλτσες σας. Για τη στατική μέτρηση, πρέπει να σταθείτε σε χαλαρή, όρθια στάση πάνω στην επιφάνεια του πελματογράφου.
H ανάλυση των μετρήσεων γίνεται από τον υπολογιστή και η τελική τους αξιολόγηση από τον ειδικό, ο οποίος, εάν το κρίνει απαραίτητο, θα σας συστήσει να χρησιμοποιήσετε ειδικά ορθωτικά πέλματα στα παπούτσια, τα οποία θα κατασκευαστούν αποκλειστικά για εσάς με βάση το πελματογράφημά σας.
Tο εάν θα κάνετε πελματογράφημα ή όχι θα το αποφασίσει ο ορθοπεδικός ή ο φυσικοθεραπευτής που σας παρακολουθεί, εάν εκτιμήσει ότι έχετε κάποιο πρόβλημα που προκαλεί ασυμμετρία στις δυνάμεις που ασκούνται στο σκελετό σας όταν περπατάτε ή στηρίζετε τον κορμό σας. Eπίσης, ενδέχεται να κρίνει απαραίτητη την εξέταση, για την καλύτερη διάγνωση του προβλήματός σας.
Tο πελματογράφημα συνήθως γίνεται για:
Τα δεδομένα που λαμβάνονται από την μέτρηση των πελματιαίων πιέσεων μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εκτίμηση καθώς και για τους μετέπειτα χειρισμούς (θεραπεία) σε ασθενείς με μεγάλη ποικιλία διαταραχών του ποδιού, που συνδέονται με νευρολογικές ή/και μυοσκελετικές δυσλειτουργίες οι οποίες προσβάλλουν παιδιά και ενήλικες.
Παραδείγματα:
Στο πεδίο των αθλητικών κακώσεων. Είναι δυνατόν μέσο πελματογραφήματος να εντοπιστούν τυγχόν παραλλαγές της ενδογενούς κινητικότητας. Με τον όρο «υπερκινητικότητα» υποδηλώνεται η ανώμαλη κινητικότητα των οστών κατά την φόρτιση του μέλους. Το πόδι πρηνίζεται και επιπεδώνεται υπερβολικά κατά την φόρτιση, αυξάνοντας συνεπώς και το μήκος του. Σύνδρομα κόπωσης, τενοντίτιδες και φυσικά μεγαλύτερο κόστος σε ενέργεια από τους μύες είναι μερικά από τις συνέπειες. Αντίθετα, το πόδι με υψηλή ποδική καμάρα, έχει την τάση να είναι λιγότερο ελαστικό στον επιμήκη άξονα του και η πελματιαία απονέυρωση του είναι τεταμένη, με αποτέλεσμα να υστερεί στην λειτουργία του ως απορροφητή των δονήσεων, γεγονός που έχει μακροπρόθεσμα παθολογικές επιπτώσεις. Είναι λογικό ότι οι παραπάνω επιπτώσεις δεν αφορούν μόνο τον άκρο πόδα αλλά και όλη την κινητική αλυσίδα (γόνατο, ισχίο, μέση).
Στο παιδιατρικό πεδίο. Πολλές διαταραχές της βάδισης με έσω / έξω στροφή του ισχίου, βλαισοπλατυποδία, προσαγωγή του μεταταρσίου, ραιβοποδία, ιπποποδία, νευρολογικές παθήσεις, είναι μερικές από τις ενδείξεις για πελματογράφημα.
Μεταβολικές παθήσεις όπως ο Σακχαρώδης Διαβήτης και τις επιπλοκές που επιφέρει εις τον άκρο πόδα. Ο εντοπισμός των πελματιαίων πιέσεων θεωρείται ύψιστης σημασίας για τον περιορισμό των εξελκώσεων και κατ’ επέκταση των ακρωτηριασμών.
Στον χειρουργικό τομέα. Πελματογράφημα γίνεται πρίν την επέμβαση και κατόπιν αυτής (μετα το στάδιο σχετικής αποκατάστασης) για ακόμη πιο ολοκληρωμένη εικόνα του θεράποντος ιατρού. Ιδιαίτερα επεμβάσεις σε ανατομικές περιοχές των μεταταρσίων και δακτύλων, όπου πλέον οι φορτίσεις θα είναι διαφορετικές.
Στην Ρευματοειδή αρθρίτιδα, όπου υπάρχουν δυσμορφίες και προπέτεια των μεταταρσίων κεφαλών, με έμπροσθεν μετανάστευση ινολιπώδους ιστού.